Tìm hiểu thêm về chè xanh và cách sử dụng hợp lý

Trà xanh là một loại thức uống phổ biến và được ưa chuộng bởi nhiều người. Ngoài việc làm ngon miệng, trà xanh còn có tác dụng hỗ trợ trong lĩnh vực y học như một loại dược liệu. Vì vậy, nó mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Để tận dụng tối đa công dụng của trà xanh, cần biết cách sử dụng đúng và hiệu quả. Hãy cùng Chè Thiên Hiếu tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây!

Chè xanh, còn được biết đến dưới cái tên trà xanh, là lá cây trà trước khi trải qua các bước xử lý héo và quá trình oxi hóa, khác với cách chế biến các loại trà Ô long, trà đen hoặc trà hàng ngày.

Gốc của loại cây này có nguồn từ Trung Quốc, nhưng hiện nay quy trình sản xuất và việc trồng cây đã lan rộng sang nhiều quốc gia khác ở châu Á.

Có nhiều biến thể của trà xanh, và cách trồng chúng phụ thuộc vào điều kiện địa phương, đòi hỏi các phương pháp canh tác khác nhau, tùy thuộc vào mùa thu hoạch.

Trà xanh, hay còn gọi là chè xanh, được thu hái từ lá cây trà xanh nguyên bản mà không qua quá trình chế biến. Có nhiều loại trà xanh khác nhau, tùy thuộc vào điều kiện canh tác mà phương pháp sản xuất sẽ khác nhau. Trái với các loại trà khác, quá trình sản xuất của trà xanh không bao gồm việc lên men mà thay vào đó sử dụng nhiệt độ cao để sấy khô lá cây. Qua quá trình này, các phân tử polyphenol – thành phần quan trọng trong lá cây – được giữ nguyên trong trà xanh.

Polyphenol, một thành phần tồn tại trong trà xanh, có khả năng làm giảm sưng viêm, bảo vệ sự khỏe mạnh của khớp, giảm quá trình thoái hóa, chống nhiễm trùng và ức chế sự phát triển của tế bào bất thường trong cổ tử cung.

Ngoài ra, trà xanh còn chứa khoảng 2 – 4% cafein, một chất có tác động tích cực lên sự tỉnh táo và khả năng tư duy, thúc đẩy tăng sản xuất nước tiểu, và cải thiện chức năng tiếp nhận thông tin não trong trường hợp bệnh Parkinson. Cafein trong trà xanh cũng thúc đẩy sự giải phóng các dẫn truyền thần kinh trong não, kích thích cả tim mạch, hệ thống thần kinh, và cơ.

Ngày nay, lá trà xanh đang được xem xét như một nguyên liệu quý giá cho việc chế biến các đồ uống có lợi cho sức khỏe con người. Theo lời của lương y Vũ Quốc Trung, việc uống chè xanh có những lợi ích quan trọng cho sức khỏe, bao gồm:

Về sức khỏe tim mạch: Hỗ trợ trong việc ngăn ngừa các bệnh tim mạch: Trà xanh chứa các chất giúp kiểm soát cholesterol và điều hòa áp lực máu, từ đó ngăn ngừa xơ vữa động mạch. Đặc biệt, trà xanh có tiềm năng hỗ trợ tế bào tim mạch phục hồi nhanh chóng, đặc biệt là sau cơn đau tim.

Hỗ trợ xương khỏe mạnh: Các catechin có mặt trong trà xanh giúp trì hoãn quá trình lão hóa xương. Trong số chúng, EGCG thúc đẩy sự phát triển xương lên đến 79%, làm giảm nguy cơ bệnh loãng xương và suy giảm sức mạnh xương.

Về trí nhớ:

Cải thiện trí nhớ: Trà xanh không chỉ tạo ra sức khỏe tốt cho cơ thể, mà còn bảo vệ não khỏi tác động của tuổi tác. EGCG tham gia vào quá trình sản sinh tế bào não, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh Alzheimer và Parkinson ở người cao tuổi.

Về hệ miễn dịch:

Tăng cường hệ miễn dịch: Trà xanh chứa nhiều polyphenol và flavonoid, gia tăng khả năng miễn dịch của cơ thể và giúp chống nhiễm trùng. Đặc biệt, nước trà xanh cũng có tiềm năng hỗ trợ chống lại Covid-19.

Phòng ngừa quá trình lão hóa: Trà xanh cung cấp một sự giúp đỡ quan trọng trong việc làm dịu sự xuất hiện của các nếp nhăn trên khuôn mặt. Polyphenols có trong trà xanh là các chất chống oxi hóa, có khả năng ngăn chặn tác động của các gốc tự do, từ đó làm chậm quá trình lão hóa.

Hỗ trợ giảm cân và đốt cháy mỡ: Một trong những ưu điểm đáng kể của trà xanh là khả năng giúp đốt cháy mỡ và tăng cường quá trình trao đổi chất tự nhiên, giúp đốt cháy khoảng 70 calo hàng ngày. Ngoài ra, trà xanh còn có thể ngăn chặn quá trình biến đổi glucose thành tế bào mỡ. Tự việc kết hợp việc uống trà xanh hàng ngày với một chế độ tập thể dục và dinh dưỡng hợp lý, bạn có thể giảm cân hiệu quả.

Giảm thiểu quầng thâm mắt: Trà xanh có tác dụng đáng kể trong việc giảm sưng và giảm thâm quầng mắt bằng cách làm giảm sự mở rộng của các mạch máu dưới mắt. Hơn nữa, chứa một lượng nhỏ caffeine và tannin, giúp làm giảm lượng nước tích tụ trong các mô và cải thiện độ đàn hồi của vùng da quanh mắt.

Điều trị mụn một cách hiệu quả: Khi gan tích tụ quá nhiều độc tố, nó có thể dẫn đến sự xuất hiện của mụn trên da và làm da mất đi sự sáng sủa. Uống trà xanh có thể giúp làm mát cơ thể, tăng cường chức năng gan, và ngăn chặn việc độc tố được tiết ra qua da, đó cũng là nguyên nhân gây ra mụn trên da.

Ngăn chặn sự hình thành sâu răng: Trà xanh là thành phần thường thấy trong các loại kem đánh răng, giúp ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn, đặc biệt là khiến cho hơi thở không thơm. Đồng thời, các chất trong trà xanh còn có khả năng tiêu diệt vi khuẩn và virus gây ra các bệnh liên quan đến răng miệng.

Để đảm bảo một tách trà xanh thơm ngon, hãy tuân theo các bước sau:

Nguyên liệu:

100g lá trà xanh tươi

Ấm đun nước

Hướng dẫn:

Bước 1: Rửa sạch lá trà xanh tươi, có thể nhẹ nhàng vò lá để làm sạch bụi bẩn.

Bước 2: Đặt lá trà vào nồi hoặc ấm đun, sau đó đổ đầy nước vào.

Bước 3: Bật lửa lớn và đun cho đến khi nước bắt đầu sôi, sau đó giảm lửa nhỏ.

Bước 4: Tiếp tục đun nước trà ở lửa nhỏ trong khoảng 10 phút.

Bước 5: Tắt bếp và để nước trà nguôi tự nhiên. Sau đó, rót trà ra ly và thêm đá nếu bạn muốn thưởng thức lạnh.

Lưu ý: Đừng đun quá lâu, để tránh làm mất đi một số hoạt tính trong lá trà. Nếu bạn muốn hương vị trà đậm đà hoặc nhạt hơn, hãy điều chỉnh lượng lá trà thích hợp. Nước trà nấu xong có thể bảo quản trong ngăn tủ mát và nên sử dụng trong ngày để đảm bảo độ tươi ngon.

Trà xanh khô được xử lý để loại bỏ men, giúp nó có khả năng bảo quản lâu trong hộp và dễ sử dụng. Khi biết cách pha, lá trà xanh khô có thể giữ được hương vị thơm ngon ban đầu của nó.

Nhiệt độ nước để pha trà xanh khô cần khoảng 80 độ C.

Thời gian ngâm trà có thể thay đổi tùy theo loại trà.

Bước 1: Đun 1.5 lít nước đến sôi.

Bước 2: Sau khi nước sôi, tắt bếp và để nước nguội đạt khoảng 80 độ C trong vòng 10 phút.

Bước 3: Đặt lá trà khô vào ấm. Dùng một ít nước để tráng qua lá trà, sau đó đổ nước tráng đi.

Bước 4: Đổ nước đầy ấm và ngâm trong khoảng 2-3 phút trước khi thưởng thức.

Theo nghiên cứu, sau khi lá trà xanh được chế biến thành lá trà xanh khô, lượng catechin trong đó sẽ giảm khoảng 14%. Catechin bao gồm các chất chống oxy hóa, trong đó có EGCG, một chất có khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ mà nhiều người đánh giá cao.

Vì vậy, trong tình huống này, lá trà xanh tươi có lẽ là lựa chọn ưu việt hơn so với lá trà xanh khô, bởi nó giữ lại nhiều EGCG quý báu hơn.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng lá trà xanh khô dễ dàng bảo quản hơn so với lá trà xanh tươi. Với điều kiện bảo quản tốt, lá trà xanh khô có thể lưu trữ được khoảng 1 năm, trong khi lá trà xanh tươi cần sử dụng ngay sau khi hái, để tránh tác động của không khí làm giảm chất lượng.

Vì vậy, nếu bạn có kế hoạch sử dụng trà xanh trong thời gian dài, thì có lẽ nên lựa chọn lá trà xanh khô. Dù có mất đi một chút EGCG sau khi chế biến, nhưng sự khả quản và tiện lợi của nó có thể là một ưu điểm quan trọng.

Uống trà xanh theo thói quen có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, miễn là bạn duy trì thời gian và lượng trà hợp lý. Thời điểm lý tưởng để thưởng thức trà xanh là vào buổi sáng sau khi đã ăn ít nhất là 1-2 giờ, hoặc vào buổi chiều sớm sau bữa trưa 1-2 giờ. Việc uống trà vào thời điểm này có thể giúp tăng cường tinh thần tỉnh táo và giảm sự hấp thụ chất béo từ thức ăn.

Một nghiên cứu của Đại học Maryland (Hoa Kỳ) đã chỉ ra rằng, một ngày nên giới hạn việc uống trà xanh trong khoảng 3-4 cốc (mỗi cốc có dung tích 250 ml) để đảm bảo hiệu quả tốt nhất.

Vui lòng chú ý rằng bạn không nên uống trà khi đói hoặc trước khi đi ngủ.

Mặc dù trà xanh có nhiều lợi ích cho sức khỏe và làm đẹp, nhưng việc tiêu thụ quá mức (hơn 10 tách mỗi ngày) có thể gây ra những tác động phụ không mong muốn:

Gây thiếu máu: Trong trà xanh có chứa thành phần tannin, có thể gây thiếu máu do giảm hấp thụ sắt. Vì vậy, nếu bạn thường xuyên uống trà xanh, nên bổ sung thêm thực phẩm giàu sắt và vitamin C vào chế độ ăn uống của mình.

Gây loãng xương: Sự tiêu thụ quá mức trà xanh có thể dẫn đến sự loại bỏ canxi qua đường tiết niệu, có thể gây ra tình trạng loãng xương.

Gây khó chịu cho dạ dày: Uống trà xanh khi đói có thể làm tăng lượng axit dạ dày, dẫn đến các triệu chứng như táo bón, buồn nôn, và đau bụng.

Gây mất ngủ: Trà cũng chứa caffeine, việc tiêu thụ quá nhiều có thể dẫn đến rối loạn giấc ngủ, giảm nồng độ kali và gây ra tình trạng lo âu do tác động của caffeine.

Ngoài ra, phụ nữ trong giai đoạn kinh nguyệt, mang thai, chuẩn bị sinh, hoặc cho con bú cũng nên hạn chế tiêu thụ trà xanh. Trong giai đoạn kinh nguyệt, cơ thể cần nhiều sắt hơn. Trà xanh chứa nhiều tannin và acid oxalic, làm hạn chế khả năng hấp thụ sắt thông qua niêm mạc dạ dày.

Một số tác dụng phụ có thể xuất hiện khi tiêu thụ quá nhiều trà xanh bao gồm:

Cảm giác chói mắt, đau đầu và có thể gặp vấn đề về hệ tiêu hóa.

Tăng khả năng gây hại cho gan do liên quan đến quá trình chuyển hóa hoặc nồng độ cao của epigallocatechin gallate.

Mặc dù trà xanh có nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe, nhưng không nên sử dụng quá mức.

Điều quan trọng, đối với những người đang dùng thuốc điều trị bệnh, họ nên thảo luận với bác sĩ chuyên khoa trước khi bắt đầu sử dụng trà xanh để tránh xảy ra tương tác không mong muốn với thuốc. Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài!